สด กูรมะโรหิต ได้ทุ่มเททั้งชีวิต เพื่อสร้างระบบสหกรณ์ให้เกิดขึ้นในเมืองไทย ด้วยความเชื่อมั่นสูงสุดว่า เมืองไทยจะอยู่รอดได้ด้วยระบบสหกรณ์ ซึ่งจะไม่มีการผูกขาด กินแรง และเอารัดเอาเปรียบจากระบบนายทุนคนกลาง โดยได้บุกเบิก “ไร่แผ่นดินไทย” ที่หมู่บ้านหนองจับเต่า และหินวง ตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี หมู่บ้านเก่าแก่สมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช

พ.ศ.2546 เริ่มเรียนชั้นมูลโรงเรียนเบญจมราชูทิศที่ราชบุรี ต่อมา พ.ศ. 2547 เข้าโรงเรียนพระปฐมวิทยาลัยที่นครปฐม และพ.ศ.2458 เข้าเรียนในชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ที่โรงเรียนเทพศิรินทร์ ซึ่งเป็นโรงเรียนที่ใหญ่ที่สุด และดีที่สุดโรงเรียนหนึ่งในประเทศไทย ตั้งแต่ชั้นมัธยม 2 ไปจนถึงชั้นมัธยม 8สอบไล่ได้คะแนนเป็นที่ 1 จึงได้รับยกเว้นค่าเล่าเรียนตลอด 6 ปี ในขณะเรียนสดชื่อชอบงานเขียนงานประพันธ์ โดยมีคุณครูหลวงสำเร็จวรรณกิจเป็นผู้แนะแนว สดได้เขียนหนังสือ ดรุณสาส์น ตั้งแต่อยู่ชั้นมัธยม 4 และได้แปลง The Man Born to be King เป็นบทกวี ลิลิตราชูปตัย เป็นบทประพันธ์ขนาดยาวเรื่องแรกของสด ตีพิมพ์เมื่อ อายุ 16 ปี

ด้วยความตั้งใจอย่างแรงกล้าที่จะบูรณะชนบทแห่งนี้ให้เป็นหมู่บ้านสหกรณ์แห่งแรกในเมืองไทยโดยจะนำรายได้จากผลิตผลทางเกษตรกรรม เช่น มันสำปะหลัง สัปปะรด ส้มเขียวหวาน ฯลฯ เข้ามูลนิธิไร่แผ่นดินไทย สร้างสาธารณูปโภค ถนน น้ำ ไฟ โรงเรียน โรงพยาบาล บ้านพักคนชรา วัด ฯลฯ

อุดมการณ์ของสด ได้นำสดไปสู่ความเป็นหนี้สินล้นพ้นตัว ประกอบกับความเจ็บป่วยด้วยโรคเบาหวาน โครงการของสดจึงไม่ประสบความสำเร็จ และได้สิ้นชีวิตลงด้วยโรคไตวาย เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2521 ก่อนที่จะเสียชีวิต สดได้ทิ้งงานเขียนบทความที่เกี่ยวเนื่องกับการต่อสู้เพื่อระบบสหกรณ์ และต่อต้านระบบนายทุนไว้มากมาย เช่น บทความเรื่อง เมืองสหกรณ์ ข้อคิดจากไร่แผ่นดินไทย นวนิยายเรื่อง ระย้า เลือดสีน้ำเงิน ขบวนเสรีจีน ปักกิ่งนครแห่งความหลัง และอีกมากมาย

ครอบครัวของสด อันมี เนียน ศรีภรรยาและลูกๆ ของสดได้ ปวารณาร่วมกันที่จะจัดตั้งมูลนิธิ สด- เนียน กูรมะโรหิต เพื่อสานต่ออุดมการณ์ของสดฯ ให้ดำเนินการต่อไปเท่าที่จะเป็นไปได้ ในการส่งเสริมทั้งระบบสหกรณ์และงานวรรณกรรม มูลนิธิ สด ฯ จึงถือกำเนิดขึ้น และต่อมาเมื่อเนียน กูรมะโรหิต เสียชีวิตลง กรรมการมูลนิธิ ฯได้ผนวกชื่อ เนียน ผู้เป็นคู่ทุกข์คู่ยาก คู่ชีวิตของ สด มายาวนานเข้าไปด้วย จึงเปลี่ยนชื่อมูลนิธิเป็น สด - เนียน กูรมะโรหิต ในปัจจุบัน

การดำเนินการจัดตั้งมูลนิธิสด กูรมะโรหิต และ มูลนิธิสด - เนียน กูรมะโรหิต มีความเป็นมาดังขั้นตอนต่อไปนี้
  • 15 พ.ย. 28

    ทายาทและผู้ใกล้ชิดของสดได้ประชุมที่บ้านพญาไท มีนายสวัสดิ์ เรืองสุนทร เป็นประธานประชุมเรื่องจัดตั้งมูลนิธิสรุปให้คณะกรรมการติดตามการขออนุมัติจัดตั้งมูลนิธิและทายาทแสดงคำมั่นบริจาคเงินทุนก่อตั้งมูลนิธิ 100,000 บาท

  • 2 ม.ค. 29

    ทายาทยื่นคำร้องขอจัดตั้งมูลนิธิ (ว.ธ.๑) ณ สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติแล้วได้รับอนุมัติให้ดำเนินการจัดตั้งมูลนิธิได้ เมื่อ 14 ก.ค.29

  • 24 ส.ค. 29

    ทายาทยื่นขอจดทะเบียนจัดตั้งมูลนิธิ สด กูรมะโรหิต เป็นนิติบุคคลต่อศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร ต่อมากรุงเทพมหานครแจ้งให้ทราบว่าได้รับอนุมัติจากกระทรวงมหาดไทยให้จดทะเบียนจัดตั้งมูลนิธิให้มีฐานะเป็นนิติบุคคลได้ โดยออกหนังสือสำคัญ (แบบ ม.น. ๒) ให้เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2530 ประธานมูลนิธิคน แรก คือ นายสวัสดิ์ เรืองสุนทร ดำรงตำแหน่งถึงกลางปี 2534 และเสียชีวิตลง

  • 3 ก.พ. 37

    ที่ประชุมกรรมการมูลนิธิโดยมี พล ร.ต. สมภพ ภิรมย์ เป็นประธานต่อจากนายสวัสดิ์ มีมติให้เพิ่มชื่อเนียน เข้าไปในชื่อมูลนิธิด้วย

  • 1 ส.ค. 37

    ยื่นขออนุมัติต่อสำนักงานกรุงเทพมหานครเพิ่มชื่อเนียนเข้าไปในชื่อมูลนิธิฯ

  • 30 ม.ค. 38

    สำนักงานกรุงเทพมหานครให้จดทะเบียนเปลี่ยนชื่อเป็น มูลนิธิ สด เนียน กูรมะโรหิตได้

  • 21 มี.ค. 43

    ดร.ยุกติ สาริกะภูติ ดำรงตำแหน่งเป็นประธานมูลนิธิฯ จนถึงแก่กรรม

  • 18 มี.ค.62

    ท่าน ไพศาล เจริญวุฒิ ดำรงตำแหน่งเป็นประธานมูลนิธิฯ

Top